آیا می شود به ایران حمله کرد؟

سالهاست که رابطه ایران و آمریکا درگیر چالش های فراوانی است و چند سالی است که این مرابطه خطیرتر هم شده و بسیاری از کشورهای شرقی و غربی هم به این جبهه بندی ها اضافه شده اند تا یک شاخ و شانه کشیدن تمام عیار را در جهان شاهد باشیم.

حرف جمهوری اسلامی ایران همواره این بوده که استراتژی نظامی ما مبتنی بر دفاع است نه حمله و این یعنی ما تابع یک دکترین دفاعی هستیم. معنای این حرف همان است که مقامات نظامی ایران بارها اعلام کرده اند: "ما آغاز گر جنگ نخواهیم بود."

در طول چند سال گذشته چندین بار صحبت از حمله به ایران به میان آمده است و آتش بیار این معرکه همواره آمریکا و اسرائیل بوده اند ام هر بار هم پا پس کشیدند و خبری نشد و حتی زمانیکه زمانبندی هایی برای حمله به این کشور از طریق منابع رسمی و غیر رسمی اعلام می شد، خبری از حمله نبود.

راه حمله به هر کشوری یا زمین است، یا هواست یا دریا (در صورت بهره مندی آن کشور از سواحل و خصوصا آبهای آزاد). حال باید دید که چقدر امکان نفوذ به ایران از این راهها وجود دارد.

ورود از دریای خزر که عملا منتفی به نظر می رسد چراکه روسیه لااقل در چند گذشته به عنوان حامی جمهوری اسلامی ایران رخ نشان داده است و هرچند که تاریخچه این کشور (روسیه/شوروی) چندان سابقه خوشی از وفاداری نشان نمی دهد، اما فعلا که مقامات روسیه و ایران سری از هم سوا هستند. در همین راستا هم هست که ولادیمیر پوتین ـ نخست وزیر پیشین و رییس جمهور فعلی روسیه ـ درباره حمله به ایران و تبعات آن هشدار داده است.

از سوی دیگر، فرماندهان نظامی ایران اعم از فرماندهان نیروهای چهارگانه ارتش، نیروهای سه گانه سپاه، بسیج، ستاد کل نیروهای مسلح و وزارت دفاع بارها بر آمادگی نیروهای مسلح این کشور تاکید کرده اند و در عین حال با برگزاری رزمایش عای مختلف سعی کرده اند این آمادگی را بطور عملی نشان دهند؛ رزمایش هایی که همواره به بازتاب گسترده رسانه های غرب و شرق مواجه شده است.

یکی از موضوعات رجزخوانی میان ایران و دشمنان خارجی، مساله توان موشکی و دفاع در برابر حملات موشکی است. اهمیت داشتن این حوزه از سویی به خودی خود نشان می دهد که راههای نفوذ به ایران چندان هم ساده نیست و به همین علت است که دشمن بر احتمال حمله موشکی تاکید بیشتری دارد و از سوی دیگر شاید نشان دهنده هراس دشمن از نزدیک شدن فیزیکی به همراه تجهیزات و ادوات به کشور ما باشد.

مساله تنگه هرمز و تسلط ایران بر این تنگه فوق العاده استراتژیک نیز موضوعی است که نمی توان به راحتی از آن عبور کرد. ایران مدتی است که هشدار داده در صورت حمله به ایران یا تشدید تحریم های نفتی علیه این کشور، تنگه هرمز را خواهد بست و این مساله یعنی ایران دست خود را بر روی یکی از شاهرگ های دنیا خواهد فشرد.

شاید این کار، در ابتدا ساده به نظر برسد اما واقعیت این است که بستن تنگه هرمز نه کم خطر است و نه کم هزینه اما اگر ایران این کار را انجام دهد، ضرر زیادی را متوجه دنیا خواهد کرد.

اما مساله حمله به ایران، تنها از بعد آفند دشمن و پدافند خودی نیست که باید نگریسته شود بلکه مسایل سیاسی و دیپلماتیک در هم تنیده ای نیز در این مساله دخیل است؛ یکی از این ملاحظات، هم پیمانی با کشورهایی نظیر روسیه است که پیشتر هم به آن اشاره شد.

این هم پیمانی که بعضا به دلیل در هم تنیدگی منافع اقتصادی است، موجب می شود که رفتار کشورهای مدعی حمله به ایران در قبال این کشور دست به عصاتر از کشورهایی که چنین روابطی ندارند، عمل کنند. بر همین اساس است که می بینیم آمریکا و غرب در قبال سوریه محتاط تر از لیبی عمل می کنند و می توان انتظار داشت که درصورت بالاتر رفتن تنش میان ایران و غرب، در قبال ایران محتاط تر از سوریه عمل کنند.

نابسامانی های اقتصادی که چند سالی است بسیاری از کشورهای دنیا بویژه کشورهای غربی را درگیر خود کرده است، عامل دیگری است که موجب می شود این کشورها حتی در موضع گیری های خود علیه ایران هم بیش از پیش جانب احتیاط را رعایت کنند. ترس از بالا رفتن قیمت نفت در بازارهای جهانی نیز موضوعی است که بر این ترس افزوده است.

از سوی دیگر، برخی کشورهای غربی بویژه آمریکا، منافع اقتصادی و بعضا برنامه های نظامی خود را به برخی کشورهای منطقه نزدیک کرده و برای مثال، پایگاههای نظامی مختلفی در برخی کشورهای اطراف ایران مستقر کرده است. بعلاوه اینکه ناوهای چند میلیارد دلاری آمریکایی مرتب در خلیج فارس حضور دارند و همه اینها یعنی بخشهایی از نقاط حساس آمریکا عملا در تیررس ایران خواهد بود.

مجموعه این عوامل، به اضافه تجربه دنیا از هشت سال جنگ علیه ایران موجب شده است که طی ماههای اخیر شاهد اظهار نظرهایی محتاطانه تر از سوی مقامات غربی و صهیونیستی باشیم. تونی بلر ـ نخست وزیر پیشین انگلیس ـ اخیرا گفت که "در قبال ایران هنوز باید از دیپلماسی استفاده کنیم. من فکر می کنم باید منتظر بود و نتیجه تحریم‌ها را دید. یکی از مشکلات سیاست در دوران ما که درباره منطقه یورو نیز وجود دارد این است که شما مجبور می‌شوید گزینه‌ای را انتخاب کنید که بسیار دشوار است. فکر حمله به ایران نیز بسیار دردسرساز و آثار آن غیرقابل پیش‌بینی است."

مئیر داگان رئیس سابق سازمان اطلاعات اسرائیل (موساد) نیز به مسئولان رژیم صهیونیستی هشدار داد که حمله به ایران می‌تواند اثرات معکوس داشته باشد. او چنین حمله‌ای را غیرسازنده دانست و عنوان کرد که چنین حمله‌ای حتی می‌تواند موجب تقویت ایران شود.

چنین اظهارنظرهایی نشان می دهد که مقامات غربی درباره طرح حمله به ایران یکپارچه نیستند و به نظر می رسد قدرت بازدارندگی ایران تاکنون توانسته موفق عمل کند. بدین ترتیب شاید فکر حمله به ایران هم احمقانه و پرمخاطره به نظر برسد، اما ایران باید برای مقابله با هرنوع برخوردی آماده باشد.